Als het dubbeltje de verkeerde kant op valt
Inmiddels hebben de voedselbanken in Nederland 35.000 huishoudens als klant. Dat komt overeen met 85.000 monden. De voedselbanken zijn het afgelopen jaar fors gegroeid en er komen steeds meer voedselbanken bij. Er melden zich nieuwe groepen klanten: ZZP-ers, MKB-ers, mensen in echtscheiding. Het beeld dat opdoemt is dat vrijwel iedereen een potentiële klant is. Als het dubbeltje opeens de verkeerde kant op valt.
Voedselbanken Nederland noemt zichzelf enigszins gekscherend de snelst groeiende bank van Nederland. Sinds de oprichting van de eerste voedselbank in 2002 in Rotterdam, is de organisatie enorm gegroeid. Inmiddels zijn er bijna 150 voedselbanken actief in alle provincies in Nederland. Via 8 regionale distributiecentra wordt het beschikbare voedsel verspreid onder de aangesloten voedselbanken.
Knappe prestatie van 8300 vrijwilligers
Het distributieproces is vrij gecompliceerd. Ten eerste omdat op maandagochtend vaak geen beeld is van wat er die week in de voedselpakketten gestopt kan worden. Veel leveranciers weten pas op een laat moment of er overschotten of restanten zijn. (Voedselbanken weten overigens wél zeker dat op de uitdeeldag 35.000 huishoudens op hun rekenen). Ten tweede worden er zowel gekoelde, bevroren als lang houdbare etenswaren aangeboden. Voedselveiligheid heeft de hoogste prioriteit bij de voedselbanken. Dat betekent dat uiterst zorgvuldig gedistribueerd moet worden. Niet elke voedselbank heeft koel- of diepvriescapaciteit. Over de verdeling moet dus goed nagedacht worden. Ten derde houden we rekening met verschillende pakketten. Huishoudens met 1 of 2 personen krijgen een ander pakket dan grotere gezinnen.
Ruim 8300 vrijwilligers zijn wekelijks hard bezig om ervoor te zorgen dat 85.000 mensen een voedselpakket ontvangen. Elke week weer!
Meer voedsel: de grootste uitdaging
Waar wij voor vreesden werd in 2013 realiteit. Voedseltekorten. Dat heeft geleid tot wachtlijsten bij verschillende voedselbanken. Bedrijven zijn efficienter in de productie, en er wordt minder weggegooid. Voor voedselbanken wordt het steeds uitdagender om op structurele wijze aan voedsel te komen. Voedsel dat anders verspild zou worden.
Paradoxaal genoeg bereikt slechts 0.3 % van de hoeveelheid verspild voedsel in Nederland de voedselbanken (Bron: schattingen van WUR en voedselbanken Nederland). Als we in staat zijn dat percentage te verveelvoudigen, kunnen we veel meer klanten van een goed gevuld voedselpakket voorzien. Nu bedienen we slechts 4% van de mensen die in armoede leven.
Onze klanten krijgen het pakket overigens gratis.
Tot slot: onze verlanglijst
Wat staat er permanent op de verlanglijst van voedselbanken?
Allereerst: voedsel. En dan het liefst lang houdbaar en gezond voedsel. Zodat we de voorraden in de distributiecentra kunnen opbouwen. We denken dan aan bijvoorbeeld groenten en fruit in glas of blik. We glunderen bij het idee van houdbare complete maaltijdsoepen, of –sauzen met groenten erin. Maar ook pasta, rijst, peulvruchten, en ontbijtgranen staan op ons boodschappenlijstje.
Ten tweede: voedsel. Een beetje luxe voor onze klanten. Koffie, thee (groen of zwart), maar ook een klein chocolaatje voor erbij.